لشاه نعمة الله ولى الكرمانى ، ابن مير عبد الله حلب 730 كرمان834 المذكور فى 1215 : 9 رسالة نثر و نظم عرفانية فى تفسير و تاويل آية النور ، و الحديث فيه و عناوينه لايحة ، لايحة . اوله : قال الله تعالى : ان الله نور السماوات و الارض ، الاية . و قال رسول الله ص ان لله تعالى سبعين الف حجابا من نور و ظلمة ... نظم :
اين ظلمت و نور جسم و جانست ****اين هر دو حجاب عارفانست
رايت منه فى الملك 4262 : ضمن اكمل مجموعة من رسائله فى العدد و هو فى حدود 120 رسالة و مثنوية ، و بعضها مكررة ، تاريخ كتابتها 1109و 1111 . و فى هذه المجموعة لم يسم باسم خاص ، بل عنوانه رسالة شرح آية نور و لكن فى المطبوع ضمن مجموعة رسائله فى طهران ص 329 طبع افست ، عن خط المورخ ... سمى ب لوائح . و بعد مطابقة بعض رسائل المجموعة المذكورة ، مع مجموعتين من رسائل المير السيد على الهمدانى فى الملك مجموعة 4250 المورخة صفر907 و رقم 4274 الغير المورخة من القرن الحادى عشر عثرت على رسائل اختلافها فى الاسماء و النسبة فقط ، منسوبة الى الرجلين العارفين المذكورين ، تذكر فى محله
لشهردوير بن يوسف بن ابى الحسن بن ابى القاسم الديلمى المرقانى ، قال فى مطلع البدور : انه فى بحث النور و الروح و عذاب القبر . و لوالده و ولده ابى الفضل تفسيران ذكرا فى محلهما
للمولى محمد حسن بن قنبر على الزنجانى ، المولود1256 و المتوفى 1340 ذكره الاردوبادى فى زهر الرياض
من كتب التواريخ و تحقيقات حول حدود ايران ، استفاد فيه من كتب الاسلامية و الافرنجية الفرانسوية او الانكليزية او الجرمنية كبير فى ثلاث مجلدات . للميرزا جهانگير خان ابن محب على الحسينى المرندى الطهرانى الملقب ب ناظم الملك و المتخلص ب ضيائى صاحب سياست نامه الذى نظمه فى 1327 توفى كما فى المعجم غرة رجب فى 1352 و له تصانيف اخر منها ترجمه عهد مالك . و رايت قريبا لهذا فى الموضوع تحقيقات سرحدية لميرزا جعفر خان مشير الدولة التبريزى الحسينى ، ضمن مجموعات ، منه فى الملك 4326 : كتابتها 1305 اول هذه الرسالة : الحمد لله الذى اسرى بعبده ليلا ... اما بعد اين مختصر رساله اى است در تحقيقات سرحديه كه بنده درگاه ... جعفر حسينى ملقب ... . الفه ايام ماموريته ضمن لجنة ايرانيه عثمانية انگليزية روسيه لتسوية المنازعات الحدود بين الايران و العثمانية سنين1271 1265 . و نسخه اخرى من هذه الرسالة كتابتها3 ع 1321 2 فى مكتبة الوزارة الخارجية بطهران رقم 974 . و نسخه فى ادبيات165 : ج كتابتها رجب 1273 كما فهرسهما
لمحمد محسن بن محمد رفيع الرشتى الاصفهانى المتخلص ب عاصى المذكور فى . 1004 : 9
لكمال الدين حسين بن على الكاشفى البيهقى السبزوارى المتوفى بهراة 910 . فى اختيارات
النجوم ، فى مقدمه و مقالتين و خاتمة1 : شرائط الاختيار ثلاثة فصول 2 مائة و ثلاث و خمسين اختيارا و جداولا . و الخاتمة فى عشرين فصل ، و فرغ منه فى878 ، و هو احدى السبعة الكاشفية له ، و ذكر فى المقدمة اسم البقية الستة كلها فى النجوم ، و قد ذكر فى اوله انه بعد الفراغ من الستة يعنى : مواهب الزحل ، و ميامن المشترى ، سواطع المريخ ، لوامع الشمس ، مفاتيح الزهرة ، و مناهج العطارد ، شرع فى السابعة و كتبه باسم سلطان مجد الدين محمد . و يعبر عن هذا ب اختيارات النجوم كما مر فى 369 : 1اوله : الحمد لله الذى بيد حكمته ازمة الاختيار ، و بقبضة قدرته اعنقه الاختيار ... بعد از اداى ثناى قادر مختار ... نسخه شايعة . اقدم ما اطلعت : الهيات : 566 د من القرن العاشر ، و ايضا الهيات 424 : د تاريخها1001 و الرضوية 148 :رياضى تاريخها1021 و ادبيات : 45 جوادى بخط محمد رضا كشفيان 1029و المجلس 204 : كتابتها 1073و الحقوق 302 : ج بخط محمد مومن بن محمد باقر الفندرسكى 14ج 1086 1 و عبد العظيم رى161 : من القرن الحادى عشر . كما فى فهارسها.
فى شرح كلام الامير ع عند دفنه للنبى ص : اللهم ان هذا اول العدد الى قوله طاووس الكبرياء و حمام الجبروت ... للسيد عبد الرحيم بن ابراهيم الحسينى اليزدى ، من تلاميذ الشيخ الانصارى فرغ منه عصر الثلثاء الثانى من رجب 1298نسخه بخط المولف عند السيد علم الهدى الكابلى فى دولت آباد الملاير ، و كانت النسخة للشيخ ابى المكارم دبير الدين صدر الاسلام الميرزا على اكبر بن شير محمد الهمدانى المتوفى 1325 اشتراها فى طهران بثلاث قرانات فى 1315 و كتب على ظهره تقريظا و ذلك بعد وفات المولف
للسيد محمد باقر بن مرتضى الطباطبائى اليزدى الحائرى ، المتوفى بها فى 1298 يقرب من ثلاثين الف بيت ، موجود بطهران عند ابن المصنف السيد احمد ، وفاتنا رسائل المحبين فى ترجمه خصائص الحسينية و نسخه اخرى من اللوائح فى كربلاء عند الحاج شيخ عبد الله الاندرمانى فى مجلدين
فى شرح دعاء الليل ، للمولوى محمد مرتضى النونهروى الغازى فورى ، المتوفى1336 عربى و هو مطبوع . ترجمه تذكره بى بها . 382 :
للشيخ عبد الحميد الانطاكى ، حكى بعض المطلعين انه راى منه نسخه مكتوبة فى نيف و الف فى بوشهر ، مستظهرا انه من الامامية . فراجعه . و مر زراعة الذهب فى شرح المكتسب 39 : 12لا يدمر
يعنى الجمل و العقود . للمولى على المعروف ب ابن المغربى و هو الشيخ زين الدين على بن عبد العزيز بن على المغربى ، ارجوزة لطيفة كما وصف كذلك فى ملوك الكلام لميرزا محمد الهمدانى . اوله :
يقول راجى عفو منشى السحب*****على المعروف بابن المغرب
الحمد لله القديم العالم*****مقسم الارزاق بين العالم
و بعد الصلاة على النبى يقول :
صلى عليه الله ذو الجلال*****و آله الاطهار خير آل
و بعد ذكر قواعد علم الحساب يقول :
ارجوزة تدعى بلوح الضبط*****حوت على علم حساب القبط
و قد نقله المعاصر فى حل العقود72 : 7 و ما رايت النسخة مستقلة قال فى حل العقود المذكور : ان شرح لوح الضبط لعبد القادر بن على بن شعبان العوفى ، و نقل الارجوزه بتمامها ايضا للميرزا محمد الهمدانى فى ملوك الكلام الذى فرغ منه فى . 1274
للشيخ محمد صالح بن الميرزا فضل الله بن محمد حسن المازندرانى ، المولود1297 المذكور فى طبقات اعلام الشيعة النقباء 936 : فارسى طبع بايران
للمولى المتكلم الاصولى عبد الكاظم محمد كاظم بن عبد على الجيلانى التنكابنى ، المعاصر للشيخ البهائى و المحقق الداماد ، و صاحب الاثنى عشرية و العشرة الكاملة المذكور فى266 : 15 و غيرها
فى شرح دعاء : اللهم انى اسالك من بهائك بابهاه ... فى السحر . للسيد عبد الله بن نور الدين بن المحدث الجزائرى التسترى المتوفى1173 يوجد عند احفاده
لعزيز الدين بن محمد النسفى النخشبى المعاصر لجلال الدين خوارزم شاه628 617 . رسالة فارسية عرفانية ، بعناوين : اى درويش بدان ، طبع ضمن مجموعة رسائله ص217 205 . اوله : بسملة و حمد ... چنين گويد ... عزيز بن محمد النسفى ، كه جماعت درويشان كثرهم الله از اين بيچاره درخواست كردند كه مى بايد كه در لوح محفوظ عالم صغير رساله اى جمع كنيد ... . يوجد منه نسخه فى الملية 11 5 :ف مع سبع رسائل له غير مورخة من القرن الثانى عشر ، و دانشگاه 405 :بخط احمد بيوك آبادى الهمدانى ضمن مجموعة بتاريخ 1283و المجلس 6338 :بخط محمد جواد بن محمد حسين الطهرانى الطبيب ضمن مجموعة كتابتها 1314 ، كما فى فهارسهم
لابى الفضل محمد المدعو ب محمد مقيم ، ذكر فيه انه لما طالع الشروح على رسالة المحقق الطوسى فى اثبات اللوح المحفوظ ، و راى فى صفحاتها الجروح و القروح ، اراد ان يرسم ما سمحت قريحته . اوله : الحمد لله الذى اقدبراس الكائنات باشراق لوح هو اصل العاليات . ..
لنويدى الشيرازى ، المتوفى 988 المذكور فى1236 : 9 . و هو احدى مثنوياته السبعة 1 : صحيفة لاريب2 لوح مسطور3 بحر مسجور4 منشور شاهى 5 مروج الاسواق 6 مهيج الاشواق 7 نهاية الاعجاز . و له خمستين مثنويات اخر فى قبال پنج گنج للنظامى . يوجد نسخه منه فى ادبيات362 : جوادى تاريخ كتابتها رمضان . 977
لاحمد بن الحسن بن الحسيناللؤلؤى ، و هو غير الحسن بن الحسيناللؤلؤى ، الذى يروى عن احمد المذكور كتابه المعروف باللؤلؤ كما ذكره النجاشى
فى خلاف اصحابنا فى الفقه ، للشيخ تقى الدين الحسن بن على بن داود الحلى الرجالى ، المولود فى 647 ذكره فى رجاله ، و قال انه منظوم و لم يتم بعده
للسيد ابو القاسم القارى ، منظومة فى التجويد ، نظمها فى 1061 باسم الشاه عباس الثانى الصفوى . اوله :
اى كلام از انتظام نام ذاتت در نظام*****وى ز شهد شكرين شكرت زبان شيرين بكام
ويسمى نظم اللالى كما جاء فيه :
رشته اين نظم شد پر لؤلؤ اى نيكو خصال*****لؤلؤئية عقد آن نظم لئالى نام وسال
يوجد نسخه منه ضمن مجموعة فى دانشگاه2839 : تاريخ كتابتها 1231 1213كما فى فهرسها و نسخه فى عبد العظيم رى263 : كما فى درباره نسخه هاى خطى447 : 3 .
لؤلؤ البحار لميرزا رفيع التبريزى ، ياتى بعنوان لؤلؤة البحار فى منقبة الائمة الاطهار
فى تفسير آية الكرسى و سورة القدر ، للشيخ محمد محسن بن الشيخ محمد رفيع الرشتى الاصفهانى المتخلص ب عاصى المذكور فى673 : 9 و 1004ذكر هو فى كتابه وسيلة النجاة الذى الفه فى 1269 انه اهداه الى ناصر الدين شاه
فارسى مختصر من سفينة النجاة الذى هو شرح على العقود الاثنى عشرية للسيد مهدى بحر العلوم الطباطبائى البروجردى ، الذى تابع فيها دوازده بند مطلعها : الله اكبر يا ذا الحادث الجلل ، و هذا الشرح كالفهرس للشرح الكبير المذكور ، و لم يظفر على العقد الثانى عشر ، بل شرح الاحد عشر الموجود منه ، و طبع مع التحفة الرضوية فى1288 كل هذه للمولى نوروز على بن الحاج محمد باقر البسطامى المشهدى ، ذكر انه ظفر من البنود باحدى عشر منها ، فى كل بند اثنى عشر بيتا مجموعها 132بيتا . طبع بتبريز فى 1288 على الحجر ، و ثانيا بطهران فى1296 . و طبع مع وسيلة النجاة بعنوان لؤلؤة البحرين
لابى جعفر الزيات ، محمد بن الحسين بن ابى الخطاب الهمدانى ، المتوفى262 كما ذكره النجاشى
لابى جعفر محمد بن عيسى بن عبيد بن يقطين ، ذكره النجاشى .
للسيد محمد رفيع بن على اصغر الحسينى التبريزى ، المذكور فى طبقات اعلام الشيعة النقباء 787 :مولف انيس الادباء المذكور فى451 : 2 و هو فى كيفية و فلسفة قتل الامام الرضا ع فرغ منه فى11 ج 1300 1 . اوله : حمد له ... چنين گويد محمد رفيع حسينى الطباطبائى التبريزى ، نظام العلماء كه اين روزها يكى از احباء در مساله تناول حضرت رضا ... سوالى نمود ... و اجاب المسالة فى خمس مواضيع . يوجد نسخه منه فى دانشگاه3716 : تاريخ كتابتها 26 ج 13072 كما فى فهرسها و ذكر فى آخر هذه النسخة دستور الميرزا عبد الرحيم ساعد الملك وزير آذربايجان بطبع الرسالة . و طبع على الحجر فى 80 ص
يعنى ابنى اخويه الشيخ خلف بن الشيخ عبد على بن احمد و الشيخ حسين بن محمد بن احمد ، للشيخ الفقيه المحدث يوسف بن احمد بن ابراهيم الدرازى البحرانى ، المتوفى فى يوم السبت14 ج 1186 1قيل فيه نظما لتاريخه : قرحت قلب الدين بعدك يوسف و هى اجازة مبسوطة تعرض فيها لتراجم جماعة من المشايخ الاعلام ، و ذكر تواريخهم و كتبهم و تصانيفهم ، كتبها فى كربلاء فى 11 ع1 فى 1182 و ذكر فى آخره ترجمه نفسه و تصانيفه . اوله : الحمد لله الذى جعلنا من اهل الرواية ، و نور قلوبنا بانوار المعرفة و الدراية ، و اوضح لنا سبيل الرشد و الهداية ... طبع ببمبئى الا انها كثيره الغلط ، و نحن ننقل جملة من الكتب التى رايناها منها ، و طبع بايران فى 1269 و قيل اصح منه ، و النسخة المصححة فى كتب الحاج شيخ عبد الحسين الطهرانى بكربلاء ، و هى بخط الشيخ ابو على صاحب الرجال المعروف ب رجال ابى على الموسوم ب منتهى المقال و هو الشيخ ابو على محمد بن اسماعيل الحائرى ، كتبها بخطه و فرغ من الكتابة فى 1201 و تلك النسخة فى مجموعة نفيسة فيها غيراللؤلؤة : مناقب الفضلاء و اجازة : عبد الله التسترى الكبيرة ، اجازات كثيره اخرى ، و منها اجازات مشايخ بحر العلوم بعين خطوطهم له ، مثل اجازة الشيخ يوسف ، و الشيخ مهدى الفتونى ، و الوحيد البهبهانى ، و السيد حسين الخوانسارى ، و السيد حسين القزوينى ، و السيد عبد الكريم التسترى ، و تقريظ الشيخ عبد النبى القزوينى شبه الاجازة على المشكاة بحر العلوم ، كل ذلك بخطوطهم ، و فيها ايضا تتميم امل الامل للشيخ عبد النبى القزوينى بخطه من اوله الى اواسط حرف الشين المعجمة ، و على ظهره تقريظ بحر العلوم بخطه ، و بالجملة تلك المجموعة لا قيمه لها و هى موقوفة فى1288 و نسخه عند السيد محمد رضا التبريزى ، عليها حواشى منه كثيره . و عمل فهرس العلماء المذكورين فيه بترتيب ذكرهم ، السيد ابو القاسم والد سيدنا السيد ابو تراب الخوانسارى فى . 1268
ارجوزة كلامية من نظم المولى محمد بن هادى النائينى اوله :
حمدا على معرفة الكلام*****للمنعم المهيمن العلام
آخره :
وانا راجى العلم و الرشاد*****من ربه محمد بن الهادى
ومنشائى فى البلد الامين*****ماوى الصفا مدينة النائينى
مرتب على ستة مقاصد 1 : الامور العامة 2 الجواهر 3 الالهيات 4النبوات 5 الامامة6 المعاد . نسخه فى مكتبة الملك فى 154 ص فى كل صفحة ستة ابيات جمعها924 بيتا
للشيخ محمد باقر بن الشيخ محمد آل زائر دهام . طبع فى العمارة فى 1348 جعله شرحا ل البسملة التى ابتدا بها فى كتابه الدرر الباقرية فى علم الكلام و ادرج فى هذا الشرح تمام المباحث الكلامية من الاصول الخمسة الى آخر المعاد ، ثم الحق باخره المباحث الاصولية العملية ، من القطع و الظن و سائر الاصول و عليه تقريظات جمع من ادباء تلاميذه فى المدرسة الباقرية فى العمارة و غيرهم .
فى المواعظ و الزواجر ، للشيخ الامام محيى الدين ابى عبد الله الحسين بن المظفر بن على الهمدانى القزوينى ، تلميذ شيخ الطائفة ابى جعفر محمد بن الحسن الطوسى م 460، ذكره الشيخ منتجب الدين ، و رواه عنه مع سائر تصانيفه تلميذه السيد ابو البركات محمد بن اسماعيل المشهدى
لمحمد حسن بن رضا بيوكى اليزدى ، المولود1328 ، المتخلص ب رضوان . منظومة فارسية فى حدود 200 بيت فى التجويد و رموز الوقوف ، طبع بالحجر بطهران فى1348 و عليه تقريظ منظوم عربى لعلى اكبر الصالحى العلامى . كما فى فهرس الرضوية
للسيد محمد الموسوى البوشهرى الحائرى المعاصر ، صاحب الفصول البهية فيه رد الشيخية و البابية و غيرهما ، فرغ منه فى3 رجب 1348 و توفى2 ذى قعدة1355 . اوله : الحمد لله الهادى الى الرشاد . ...
فى اسرار الشهادة و غيرها ، عناوينها لؤلؤة و فى اول لؤلؤة منه ذكر وجوب حفظ المقاصد الخمس : العقل و الدين و النفس و النسب و المال ، كتاب جليل مفيد للسيد ابى طالب بن ابى تراب القائنى المتوفى بكراچى ذاهبا الى الحج فى1293 . اوله : الحمد لله الذى شرح صدورنا بلوامع الاسرار و اشرق افئدتنا بشوارق الانوار ... . و نسخه منه فى دانشگاه3759 : من القرن الثالث عشر كما فى فهرسها . طبع بايران مع اسرار التوحيد لولده ، و ذكره تلميذه المعاصر البيرجندى فى عوائده و فى بغية الطالب
نظما ، لم يتم ، للشيخ تقى الدين الحسن بن على بن داود الرجالى ، المولود فى647 ذكره فى رجاله عند ترجمه نفسه
لابى محمد يونس بن عبد الرحمان ، الثقة الجليل ، الذى امر بالرجوع اليه الامام على بن موسى الرضا ع ذكره النجاشى .
فارسى ، يوجد عند الفاضل الميرزا عبد الرزاق الواعظ الهمدانى المعاصر
فارسى فى خواص آياته من طرق اهل البيت ، لگدا على بن ابى الفتح القارى الاصفهانى ، يوجد عند السيد آقا التسترى فى النجف .
ارجوزة فى المنطق ، لطيفة . اولها :
ابدا باسم من له الحمد وجب*****مصليا على الرسول المنتخب
للشيخ عبد الهادى بن الشيخ جواد بن الشيخ كاظم الهمدانى ، المتوفى 1333 و شرحها بنفسه فى1317 و طبعت مع شرحها فى 1323 و سمى الشرح ب منتقى الجمان كما ياتى ، و قرظاللؤلؤة الشيخ هادى بن الشيخ عباس كاشف الغطاء :
منظومة الهادى بفن المنطق*****عن وصفها قد كل كل منطق
الى تمامه ثمانية ابيات
للشيخ ابى الحسن سليمان بن عبد الله الماحوزى ، المتوفى1121 . احال اليه مكررا فى مجموعته الموجودة عندى بخطه .
لؤلؤ درج المضامين للمولى مختار القارى الاعمى الاصفهانى ، مر بعنوان درج المضامين59 : 8 . اوله :
اى كلام از اعظم نام تو زيور يافته ****در صفات و ز سپاست زيب ديگر يافته
يوجد منه نسخه فى دانشگاه : 4563 بخط محمد رحيم الخزازى24 رمضان1268 كما فى فهرسها ، و هذا غير رسالته الفارسية فى التجويد ، و غير مختار القراء له
هو احدى دواوين السيد الخطيب السيد رضا بن السيد هاشم الموسوى الطويريجى ، مولف كتاب الخبر و العيان7 . 139 :
لثقة الاسلام ، عند الشيخ محمد بن الشيخ على بن المولى حسين قلى الهمدانى ، و قد مر بعنوان درة الصدف 100 : 8 لكن النسخة المنقولة عن خط المولف صرح فى اوله و آخره باسمه لؤلؤ الصدف فى تاريخ النجف اوله : سپاس خارج از وهم و قياس مر كردگارى را سزاست ... . فرغ منه فى الخميس 16 محرم 1322 و ذكر المولف فى آخره نسبه هكذا عبد الله بن محسن بن باقر بن على بن الميرزا اسماعيل السبزوارى الاصفهانى ، المنتهى الى حسين الاصغر ابن السجاد ع ، ولد فى1285 و تشرف الى العتبات فى . 1304
للشيخ عبد الله بن صالح الشريف الحسينى ابا الشعبانى ، اما الامامى مذهبا ، كتبه فى جواب مسائل الشيخ خلف بن عصفور الديلمى فى 12 شعبان1139 و قال فى نسبه فى آخره :
انا جدى علوى و ابى ابن شريفه*****و انا ايضا شريف علوى فى الصحيفة
و رسول جدى و ابى من غير خيفة*****كل من ينكر قولى فلقد جاز الحنيفة
و قال فى مذهبة قوله :
احمد جدى و اما والدى*****مالكى لكن دينى شافعى
و اعتقادى حنفى فى*****الاصول ثم سنى بقول واقع
اكره الرافض للحق و لا*****اكره النصب لدين الرافعى
موسوى ليس ارضى احمد*****و انا ليس له بالتابع
هاشمى علوى جدتى*****فاطم الزهرا بنص قاطع
و اعجبوا منى فانى من اوال*****اتقى فيها تقاه الجازع
لعن الله امرا خالفنى*****فى اعتقادى بدليل جامع
فيظهر ان والده صالح من الشرفاء و جده الاعلى من طرف الاب شعبانى و السائل للمسائل وصف بقوله : الاخ الاعز التقى النقى الشيخ خلف بن عصفور الديلمى ... رايت نسخه منه ضمن مجموعة من رسائل السماهيجى ، فى كتب السيد خليفة الموسوى ، و تمام نسبه كما فى آخر الوسيلة الى تحصيل الامانى له هكذا عبد الله بن صالح بن جمعة بن شعبان بن على بن احمد بن ناصر السماهيجى .
لابى الحسن القاضى بن محمد جعفر الجهاتى الاذربايجانى . و هو ديوان شعره فى المناقب و المصائب و العرفان . اوله : مقدمه در بيان شمه اى از حالات ذروه ...
اى آنكه ز عين خودنمايى مايى*****تو بما ولى نمايى
يوجد فى الملك 5269 : بخط الشاعر تاريخ كتابتها19 صفر . 1288
ارجوزة فى الاصول و الفقه ، للشيخ منصور بن الشيخ مرتضى بن الشيخ شمس الانصارى ، عم الشيخ الانصارى ، قال فى اوله :
يقول منصور هو ابن مرتضى*****احمد ربى الله خير مرتضى
الى قوله :
سميتها لؤلؤمة الاحباب*****ذخرا ليوم الحشر و الحساب
فرغ من نظمه فى . 1266
للسيد محمد رضا بن الحاج سيد محمد على الشاه عبد العظيمى النجفى 1334 1304المذكور فى طبقات اعلام الشيعة النقباء762 : و ابنه السيد مهدى نزيل آبادان بخوزستان طبع بالنجف فى 1328 و ذكره معجم المطبوعات 1658 :و لكنه لقب المترجم له بالعزيمى
للشيخ الاجل الفقيه الشيخ اسد الله بن اسماعيل الدزفولى الكاظمى ، المتوفى 1237كما ارخه بعض احفاده . اوله : الحمد لله الذى انزل من السماء ماء طهورا ليطهر به الناس من الادناس و يزيدهم قربا و نورا ... . و هى رسالة جيدة فرغ منها فى 24 ذى قعدة1216 كما فى نسخه المولى محمد على الخوانسارى ، و قد يقال له لامعة السطور و الظاهر ان هذا وصف له لا علم له ، قال فى اوله : هذه رسالة لامعة السطور مرفوعة الستور ... حقيقة بان تسمى باللؤلؤ المسجور ... عمدة نظره الرد على الحنفية فى قول امامهم بان الطهور مبالغة فقط و لا يدل على المطهرية .
للسيد ركن الدين ، ينقل عنه المير محمد اشرف فى فضائل السادات الذى الفه فى . 1103
منظوم فى المنطق ، للميرزا على اكبر بن على بن الميرزا ابى القاسم القائم مقامى الحسينى الفراهانى الطهرانى ، المتوفى 1329 نظمها فى 1311 غوص بحره كما فى آخر كتابه جان جهان . و هو فى 300بيت فى صدفين و كل صدف فى عدة لؤلؤة ، الصدف الاول فى التصورات . و الصدف الثانى فى التصديقات . اوله :
يا من حمدناه على نواله*****صلى على محمد و آله
و بعد هذا موجز فى المنطق*****باللؤلؤ المكنون سم و انطق
يوجد منه نسخه فى دانشگاه 4509 : مع لمع الانوار 348 : 18 و رسائل آخر له ، بخط المولف كتبها فى 1315 كما فى فهرسها
ارجوزة كبيرة فى الحكمة و الكلام ، تزيد على 1000 بيت ، للسيد محمد باقر بن السيد ابى القاسم بن السيد حسن بن السيد المجاهد الطباطبائى الشهير ب الحجة 1331 1273 ترجمناه فى طبقات اعلام الشيعة النقباء193 : رايته فى خزانته اوله :
يا واهب الحكمة هب لى حكما*****و من لدنك رب زدنى علما
الى قوله :
تزرى بنظماللؤلؤ المنثور*****منضدا على نحور الحور
و فى آخره :
فقد اتى بديع نظم منسجم*****فصل عقدا من جواهر الكلم
حاشية على قوانين الاصول للسيد الامير محمد على المدرس بن السيد على رضا بن السيد زين العابدين الطباطبائى اليزدى ، المتوفى1240 ذكر فى ترجمته .
فى بعض خطب امير المومنين ع و بعض المنظومة فقهية فى الوصايا ، لناظمها المولى على اصغر بن على اكبر البروجردى ، المولود فى1231 كما فى آخر نور الانوار له المطبوع فى1275 . المذكور فى1241 : 9 طبع على الحجر فى . 1310
للشيخ باقر بن الشيخ حبيب القارى الحلى ، المولود بها1312 ، المعاصر الساكن بشنافية و خطيبها ، طبع فى1342 و جعله الجزء الثانى من كتابه تحفه النشاتين فى رثاء الحسين ع و له خير الزاد.
للشيخ جواد بن الشيخ محمد بن الشيخ شبيب النجفى المعاصر ، والد الشيخ محمد رضا ، ترجمناه فى طبقات اعلام الشيعة النقباء 337 : جمع فيه منشاته المنثور و المنظوم و مقالاته و مكاتيبه التى تشبه المقالات . اوله : الحمد لله الذى علم بالقلم علم الانسان ما لم يعلم ... . و اول منشاته ما كتبه الى الشيخ هادى بن الشيخ عباس بن الشيخ على كاشف الغطاء فى 1317 رايته بخط الشيخ عبد الرسول بن الشيخ شريف بن الشيخ عبد الحسين بن الفقيه الشيخ محمد حسن صاحب الجواهر
للشيخ عبد الغفور بن محمد بن محمد طاهر اليزدى ، المتوفى1316 ش و له تذكره السلاطين كما نقل عن خطه فى تاريخ يزد
فى مجلدين ، للشيخ محمد الملقب ب لائذ ابن الشيخ ناصر بن حسين النجفى ، المولود فى1245 و المتوفى1326 عن احدى و ثمانين سنة ، و دفن بوادى السلام ، كان يكتب احوال النبى ص و الائمة الى الحجة ع و احوال المختار و شرح اخذ الثار و غيرها متفرقة ، فجمعها بعده ولده الشيخ موسى فى مجلدين ، و سماه بهذا الاسم و قرظه الشيخ محمد رضا بابيات منها :
آيات اعجاز بها محمدر**** قد جاء او لؤلؤة المنضد
الفها محمودة آثارها ****و المرء بالاثار منه يحمد
و توفى الشيخ موسى 28 ج . 1367 1
للسيد على بن السيد هادى بن السيد على نقى بن السيد محمد تقى بن السيد رضا بن السيد محمد المهدى بحر العلوم ، مرتب على مقدمه و بابين و خاتمة . اوله : حمدا لولى الحمد و مستحقه و الصلاة على السراج الوهاج ... فرغ منه فى 1339 و الحق به بعد ذلك حتى اليوم ، و النسخة بعد بخطه ، فالمقدمة فى نسبه و آبائه و تشجير ذريته . و الباب الاول فى احدى عشر فصلا ، فى احواله و تواريخه و ولادته و وفاته و مشايخه و تلاميذه و تصانيفه و اجازاته و اشعاره ، و الباب الثانى فى احوال ذراريه و متعلقيهم ، و الخاتمة فى اجتهاده و اجتهادهم . لكن لم يبرز منه الا المقدمة و الباب الاول فى احواله من اول ولادته الى وفاته و مراثيه ، و ذكر فيه تمام رسالة مناظرته مع يهودى ذى الكفل ، و فرغ منه فى 4 صيام1339 و توفى بمستشفى بغداد يوم الجمعة فى27 محرم1380 و حمل ليلة السبت الى كربلاء و فى صبيحتها الى النجف فى تشييع عظيم و دفن بمقبرة جده السيد على صاحب البرهان الواقعة فى الحجرة الاولى من باب الطوسى على يمين الخارج من الصحن الشريف الى الباب
و فى بيان كل ما يتعلق بخصوصيات زيارة عاشوراء المعروفة ، للشيخ نصر الله بن عبد الله التبريزى الشبسترى المولود9 ع 1333 2 ، نزيل قم ، فرغ منه فى يوم اربعاء8 شعبان1359 بتبريز ، و طبع بها فى تلك السنة
فى القرن الحاضر و قليل من الثالث عشر ، للشيخ عبد المولى بن الشيخ عبد الرسول بن الشيخ نعمة الطريحى ، بلغ قرب سبعين ترجمه و بعد مشغول باتمامه ولد المولف فى رجب1317 .
لاحمد بن محمد بن عبيد الله بن الحسن بن عياش الجوهرى ، صاحب مقتضب الاثر المتوفى401 ذكره النجاشى
فى اصول الفقه ، للسيد محمد حسن بن محمد صالح الحسينى النوربخشى ، المذكور فى طبقات اعلام الشيعة النقباء326 : تلميذ صاحب القوانين كما صرح به نفسه فى ديباجة الكتاب ، و قال فى اوله بعد الحمد و ذكر اسمه و نسبه : ان الله تبارك و تعالى لما اتم على نعمته و وفقنى لادراك اعلى مدرس ... الى آخر اطرائه لاستاده رتبه على مقالات ، و قدم اولا بعض الفوائد الكلامية و الاخلاقية العرفانية ، و النسخة عند السيد شهاب الدين بقم كما كتبه الينا
فى احوال سيد الشهداء باللغة الگجراتية . للحاج غلام على بن الحاج اسماعيل البهاونگرى المعاصر ، كما فى فهرسه . و طبع فى 800ص
ارجوزة فى المعانى و البيان و البديع ، للسيد مهدى بن السيد محمد بن الحسن بن ابراهيم الموسوى البغدادى النجفى ، الشهير ب ابو طاپو المتوفى1329 المذكور فى 42 : 9 تلميذ السيد على الغريفى البحرانى ، قال فى اولها :
قال المسىء الموسوى ابو الحسن*****من له فى الزوراء قد كان الوطن
الى قوله:
توسم باللؤلؤ و المرجان*****فى علمى المعانى و البيان
يوجد عند الشيخ قاسم محيى الدين ، و عند السيد ابراهيم العلوى فى بغداد ، و له شرح عليه مشرف للطبع
تاليف الحاج ميرزا حسين بن محمد تقى النورى ، الفه للسيد محمد مرتضى الجونپورى . اوله : :ستايش بيرون از اندازه و حساب سزاوار قادريست كه از سوزش برق خاطف و ناله رعد قاصف ابر تيره را بگرياند ... . فرغ منه فى يوم جمعة اجتمع مع النوروز و القربان من سنة1319 فى النجف . طبع بطهران فى تلك السنة و بعدها بايران و الهند مكررا . موجود عندى بخطه الشريف ، و يوجد نسخه اخرى بخط المولف ايضا تاريخ كتابتها25 ذى قعدة 1319 فى المجلس 5808 : فى 72 ورق على ما فى فهرسها
للسيد حسين بن احمد بن حسن بن اسماعيل النجفى الساكن فى محلة البراق ، و المعروف بالسيد حسون البراقى 1332 1261 ترجمناه فى طبقات اعلام الشيعة النقباء 523 : له نسخ منها عند الشيخ جعفر المحبوبى ، و عند السيد عبد الرزاق آل المقرم ، و بعض آل كشف الغطاء ، فيه ذكر قبور اولاد الائمة ع بالكوفة و تعيين قبر المختار ابن ابى عبيدة فى زاوية مسجد الكوفة
موجود فى خزانة الشيخ على بن الشيخ محمد رضا آل كشف الغطاء ، و فى كتب الحاج مولى باقر التسترى
لعلى شاه التبريزى المتخلص فى شعره ب اسرار و المولود فى 1265 ترجمه دانشمندان40 : و مر ديوان اسرار9 72 : له .
اللهنة فى المنطق للمحقق الحلى ، و مر بعنوان كنز المنطق 168 : 18و بعنوان الكهنة189 : 18 على المشهور و الصحيح اللهنة و هو ما يقدم للضيف قبل الطعام
للسيد جمال السالكين رضى الدين ابى القاسم على بن موسى بن طاووس الحلى ، المتوفى 664مرتب على ثلاثة مسالك : فى الامور المتقدمة على القتال ، و فى وصف القتال ، و فى الامور المتاخرة عنه . اوله : الحمد لله المتحلى ... و طبع مكررا .
مقتل فارسى مرتب على مجالس ، لكل مجلس خطبة مستقلة ، للمولى حسين بن على حسين بن عبد العلى ، الفه فى يزد ، و قد اختصره من كتابه مصائب العارفين المستخرج هو من كتابه الموسوم ب هم و غم و نسخه الليالى رايتها عند السيد ابراهيم الشيرازى نزيل مدرسة السيد فى النجف ، و قد وقفها محمد كريم خان مانى فى . 1253
او ليس فى كلام العرب كذا ، لابى عبد الله الحسين بن احمد بن خالويه النحوى ، ساكن حلب ، المتوفى370 و هو غير الشيخ ابى الحسن على بن محمد بن يوسف بن مهجور الفارسى ، الاديب النحوى الشيعى ، المعروف ب ابن خالويه النحوى ايضا ، و الكتاب لابن خالويه ساكن حلب الذى ذكره النجاشى و هو صاحب كتاب الال كما مر37 : 1 و الذى فى نسخه المطبوعة من النجاشى الاول . قال ابن خلكان : ان كتاب ليس كتاب كبير فى الادب دال على اطلاع عظيم حيث ان مبناه من اوله الى آخره على انه ليس فى كلام العرب كذا و ليس كذا ... و ذكر السيوطى فى الطبقات انه استدركه بعض و سماه كتاب الميس و النسخة موجودة فى مكتبة المستشرقين بپاريس ، و نسبه فى فهرست المكتبة الى ابى عبد الله الحسين بن احمد بن خالويه النحوى ايضا ، و قد طبع فى بيروت
لابى الفيض الفيضى المولود فى954 و المتوفى 1004 ترجمه فى 995فى عهد اكبر شاه الهندى ، طبع فى1243 و1271 بالهند و ذكر فى فهرس الاصفية 820 : ، و هو ترجمه من السانسكريتية الهندية . اصلها ل بهاسكر آچاريه الدكنى المولود 1114 م فى النجوم فى قسمين القسم الاول ليلاوتى فى الحساب و الهندسة و الثانى ويچه كنتيه ، و ترجم القسم الثانى عطاء الله رشدى بن احمد فى 1044 . اوله : اول ز ثناى پادشاهى گويم ...
فيما يتعلق بها من جميع الجهات مبسوطا ، للشيخ على محمد الاصفى ابن الحاج محمد صادق التاجر البروجردى ، المولود فى 1335 و المهاجر الى النجف فى1350 .
فى فضلها و اعمالها و ما يتعلق بها ، للشيخ فرج بن الحسن من آل عمران القطيفى المعاصر ، الفه فى1368 و طبع بالنجف فى1369 فى34 ص
رسالة فى رد من زعم ان معجزات النبى ص لم يذكر فى القرآن كتبها فى ليلتين و فسر فيها61 آية من آيات القرآن فى معجزات النبى ص ، مثل انشقاق القمر و غيره . للميرزا محمد حسين الگرگانى الشهير ب جناب على ما فى آخر كتابه مقصد الطالب المطبوع فى1311 و هو غير نصرة الاسلام له ايضا
لامام اللغة ابى الحسين احمد بن فارس بن زكريا الرازى ، صاحب مجمل اللغة المتوفى بالمحمدية375 ذكره السيوطى فى البغية153 : و معجم الادباء4 . 84 :
من كتب الاسماعيلية ، كما فى ملحق فهرسة مجدوع340 : نقلا عن ايوانف . 149 :
رسالة فارسية فى بعض التعقيبات و وظائف صلاة الليل و آدابها و فضلها . اوله : الحمد لله الذى جعل صلاة الليل نورا فى ظلامه للعابدين ... مرتب على مقدمه و مقالتين و خاتمة ، يقرب من اربعة آلاف بيت ، مع فى اثنائها نقائص و كذا اواخرها ناقصة ، يوجد عند السيد محمد بن نعمة الله الجزائرى بقلم جعفر قلى فى1250 . و نسخه عند السيد المحدث الارموى . آخره : تمت هذه الرسالة الليلية على يد اقل الخليقة ابن محمد سعيد عبد العلى فى 8 شوال . 1159
لابى البركات اللاهورى ، المذكور خمسة فى 263 : 7 نقلا عن تذكره روشن
لامير الحاج الحسينى الجنابذى ، ذكره خزانة عامرة 403 : من الشعراء المذكورين فى التحفة السامية كما حكاه عنه فى مجالس المومنين و حكى عن حبيب السير ان تخلصه فى ديوان قصائده امير حاج و فى غزلياته انسى المذكور فى9 : 99 و 107 . اوله :
اى عشق تو را جهان طفيلى ****مجنون تو صد هزار ليلى
لثنائى ، حسين ، المذكور فى 185 : 9 المتوفى996 . كما ذكره ابنى فى فهرس دانشگاه 43 : 2 ضمن شعراء تابعوا پنج گنج النظامى
للجامى ، المولى عبد الرحمان بن احمد المتوفى898 المذكور فى 188 : 9 و هو رابع مثنوياته السبعة كما صرح به فى اول خامسها خرد نامه ترجمه بالعربية مع الشرح و البيان الدكتور محمد غنيمى الهلال المدرس فى كلية القاهرة بعنوان حب الصوفى و هو مطبوع ، اوله :
اى خاك تو تاج سربلندان ****مجنون تو عقل هوشمندان
رايت منه فى الملك5995 : بخط محمد بن علاء الدين ززه اى الباخرزى5 ج975 2 و الملك5993 : ضمن مثنوياته الاخر تاريخها983 و نسختان ايضا فى الملك 5970 :و5997 كلاهما من القرن العاشر
لخضر شاه الاسترآبادى ، اسمه الخواجه حسن او حسين الخطاط ، معاصر المير على شير ، ترجمه مجالس النفائس211 : و اورد منه بيتا و هو قوله :
اى چهره گشاى هر جميلى*****نام تو شفاى هر عليلى
وقال فى ص 38 انه فى وزن ليلى و مجنون لكنه باسم زيد و زينب .
او مجنون و ليلى لامير خسرو الدهلوى المولود651 المذكور فى259 : 7 و 293 : 9 و فى اسمه اختلاف و صرح هو فيه .
نامش كه ز غيب شد مسلسل*****مجنون ليلى بعكس اول
وهو احد مثنوياته الخمسة التى مرت فى259 : 7 . اوله :
اى داده بدل خزينه راز*****عقل از تو شده خزينه پرداز
فالظاهر ان اسمه معكوس مجنون و ليلى يعنى ليلى و مجنون كما سماه به النظامى المبتكر لنظم الخمسة ، و كل من تتبعه فى نظم الخمسة ، و لكن فى فهرس مكتبة المجلس لابن يوسف 189 : 3 جزم بان اسمه مجنون ليلى و لعله حمل قوله : بعكس اول اى بعكس ما سماه النظامى نظمه قبلا فانه سمى نظمه ليلى و مجنون و يصير عكسه مجنون ليلى ، و قد طبع فى 1244 و1286 و يوجد منه نسخا : المجلس336 : ضمن خمسته تاريخ كتابتها945 و ادبيات 256 :حكمت بخط جلال الدين محمود فيروزبخت الحسينى رمضان967 و المجلس 335 :ضمن خمسته المورخة989 و فى مكتبة العامة بپاريس مع هشت بهشت له من القرن العاشر و نسخا من بعد هذا التواريخ كما فى الفهارس
لدرويش اشرف ، ابو على الحسين بن حسن المراغى الخيابانى ، المتوفى 854 او864 ، المذكور خمسته فى258 : 7 مثنوى نظمها فى . 842
لروح الامين ، المير محمد امين الشهرستانى ، الملقب من جانب جهانگير شاه ب مير جملة1047 981 و المذكور فى260 : 7 و386 : 9 و هو ثالث مثنوياته الخمسة نظمه باسم محمد قطب شاه الدكنى1020 988 مع مقدمه منثورة ، ذكر فيها انه نظمه فى سبعة اشهر ، و هو يقرب من ثمانية الف بيت . اوله :
اى حسن طراز عشقپرداز ****انجامنماى كار ز آغاز
كما فى فهرس ريو . و اما اول نسخه متحف البريطانى و كذا نسخه الميرزا جعفر بن ابى القاسم سلطان قرائى التبريزى ، كما رايته كذا :
اى قادر بىشريك و انباز ****خاك از تو شده سپهر اعجاز
يوجد منها نسخه فى دانشگاه : 3746 من القرن الحادى عشر كما فى فهرسها
لسالم التبريزى ، محمود بيك المذكور فى 411 : 9 نقلا عن دانشمندان . 173 :
لسودائى ، من القرن العاشر ، و هو تركى ، كما ذكره ابنى فى فهرس دانشگاه2 : . 44
لسهيلى الجغتائى ، الشيخ نظام الدين احمد ، المتوفى907 او918 . المذكور فى479 : 9 نقلا عن آتشكده آيتى12 : .
ليلى و مجنون لشعلة الگلپايگانى ، المولود حدود1124 . مر بعنوانه الاخر چاه وصال305 : 5 يوجد منه نسخه فى الملك5391 : من القرن الثالث عشر و ادبيات627 : حكمت ضمن مجموعة كتابتها . 13091307
لشفائى الاصفهانى ، الملا شرف الدين حسن ، المذكور فى 260 : 7 و 529 : 9المتوفى1037 . و هى احدى مثنوياته الخمسة ، اولها :
الهى از سر عاشقنوازى ****دلى ده كاردان عشق بازى
ذكره كشف الظنون و قال تاريخها : كه هم اين نسخه مهرست تاريخ
لشقاقى التبريزى ، مهدى المتوفى باصفهان1214 ، المذكور فى 1133 : 9 مثنوى بطريق الهزل 599 .: ليلى و مجنون لصاعدى الخبوشانى ، من شعراء القرن السادس ، المذكور فى 9 : 583نقلا عن قاموس الاعلام التركية
لصبا الكاشانى ، فتح على خان ملك الشعراء ، المتوفى 1238 المذكور فى592 : 9 ذكر فى انجمن خاقان : 3انه نظمه فى اوائل عمره ، و لكن لم نعثر على نسخه منه
لصرفى الساوجى ، صلاح الدين ، من شعراء القرن العاشر ، المذكور فى 606 : 9. 602 : ليلى و مجنون لضميرى الاصفهانى ، كمال الدين حسين ، معاصر الشاه طهماسب الصفوى ، ذكرنا تفصيل حاله فى260 : 7 و هو احدى مثنوياته الخمسة
لعاصى الكشميرى ، يعقوب بن حسن 1003 908 المذكور فى674 : 9 نقلا عن هدية العارفين547 : 2 و صبح گلشن273 : .
للمولى عبدى بيك نويدى الشيرازى ، من محررى الشاه تهماسب ، المتوفى988 . ذكرنا خمستان له فى263 : 7 و هو مثنوى من احدى الخمستين له
من المثنويات الخمسة التركية ، للامير على شير الجغتائى م 906 المذكور فى7 : 264نسخه كتابتها حدود1012 فى سپهسالار كما فى فهرسها2 . 540 :
لعماد اللارى ، المذكور فى768 : 9 نقلا عن مجالس النفائس6 . 121 :
للحاج مولى حسين اخى المولى حسن الجمى العالم الجليل الاديب المتخلص ب فاضل جزء من منشاته الموجود ، و توفى 25 ذى حجة . 1319
تركى ، لمحمد بن سليمان المتخلص ب فضولى البغدادى المتوفى 963 المذكور فى838 : 9 قال كشف الظنون منه فى الزبدة احدى و عشرون بيتا . رايته عند الحاج صدر التفريشى بطهران
لفوقى اليزدى ، فوق الدين احمد ، المعاصر لشاه عباس1077 1052 المذكور فى 262 : 7 و851 : 9 . ذكره آيتى فى آتشكده يزدان غير ان لم نعثر على نسخه منها
لفيضى ، يوجد فى مكتبة راجه فيضآبادى المارى6 و هو احدى المثنويات الفيضية ، و يحتمل ان يكون ابو الفيض بن مبارك ، المذكور فى 855 : 9 الذى نظم نل و دمن بدلا ل ليلى و مجنون
لقاسم خان البدخشانى ، المتوفى باكرة فى979 . المتخلص ب موجى ، المذكور فى 9 . 1117 :
لقاسمى الجنابذى ، السيد الميرزا قاسم بن امير سيد المذكور فى 262 : 7 و866 : 9 و هو احدى مثنوياته السبعة فى2540 بيت . كما ذكره ابن يوسف فى فهرس المجلس481 : 3 نظمه باسم شاه طهماسب فى ثلاثة اشهر فى1038 . جاء فى اواخرها :
تاريخ وى از ره معانى ****نظم از ليست گر بدانى1038
عقد گهرم كه گشت حاصل ****باشد دو هزار و پانصد و چهل2540
اين نامه دلكش نكو نام ****در عرض سه ماه يافت اتمام
... باشد كه كند خجسته راهى ****بر قاسمى حزين دعايى
يوجد منه نسخه فى دانشگاه : 2542 ناقص الاول و الاخر ، من القرن الحادى عشر فى83 ورق ، كما فى فهرسها .
للمولى القاضى محمد شريف بن شمس الدين المتخلص ب كاشف الشيرازى الاصل ، المولود بالحائر حدود1001 المذكور فى898 : 9 ذكره فى كتابه خزان و بهار
مثنوى لمثالى الكاشانى ، المذكور فى 959 : 9 يمدح فى اولها ملكا . نسخته الموجودة فى المجلس1171 : يشتمل على 3220 بيت . و ذكر تاريخ الفراغ منه بقوله :
چون گشت تمام شد ز يزدان ****تاريخ ضياى ديده جان897
اوله :
اى نام تو هر صحيفه را سر ****بىنام تو كل آمر ابتر
و النسخة المذكورة بخط يحتمل ان يكون من الناظم تاريخ كتابتها رمضان904 كما فى فهرسها3 . 636 :
للمولى حسن بن محمد الدرويش الجمى المتخلص ب محمود و المتوفى قريب العشرة و نيف و ثلاثمائة و الف ، هو فى آخر ديوانه الكبير الموجود فى جم عند الحاج شيخ شفيع الجمى
لملا مراد التسوجى ، المذكور فى1026 : 9 كما ذكره ابنى فى فهرس دانشگاه2 : 44ضمن شعراء تابعوا پنج گنج
لمقصود الشيرازى ، المذكور فى 1090 : 9 نقلا عن تذكره سام ميرزا تحفه سامى60 : 3 .
لمكتبى الشيرازى المذكور فى 263 : 7 و1094 : 9 عده فى مجمع الفصحاء من الشعراء بعد المائة الثامنة و اورد شعرا منه ، و ذكر انه كان عازما على نظم الخمسة و لم ادر انه وفق له ام لا ، و له نظم كلمات القصار للامير ع ، و هى ستون كلمة مع الشرح و البيان و طبع بعنوان الكلمات العلية فى طهران فى1313 ش . اوله :
اى بر احديتت ز آغاز ****خلق ازل و ابد هم آواز
و جاء فيها يشير الى تاريخ الفراغ و عدد ابياتها :
چون مكتبى اين كتاب بگشود ****تاريخ كتاب مكتبى بود895
ابيات كه در حساب پيوست ****آمد دو هزار و يكصد و شصت2160
يوجد منها نسخا ، منها ما رايت فى الملك 4932 : ضمن مجموعة كتابتها1014 و المجلس5923 : و اصغر مهدوى 284 : كما فى فهرسهما و رايت ايضا فى الملك4671 : كل هذه الثلاث غير مورخة من القرن الحادى عشر
لناصر البنگالى ، محمد ناصر خان بن محمد سعيد خان الطباطبائى ، المذكور فى 1154 : 9 نقلا عن صبح گلشن . 495 :
من المثنويات الخمس للسيد محمد صادق الموسوى الاصفهانى المتخلص ب نامى المتوفى 1204 المذكور فى 1165 : 9 مولف گيتى گشاى ذكر فى آتشكده آذر : 439 فى معاصريه . طبع فى بمبئى فى 1299 و فى مقدمه گيتى گشاى لسعيد نفيسى قال يقرب من الفى بيت . اوله :
اين نامه بنام آن خداوند ****كز عشق بناى عالم افكند
يوجد نسخه منه بطهران عند مهدى بيانى بخط الناظم تاريخ كتابتها1190 و الملية 317 : ف كتابتها بالاحتمال 1198 ، و دانشگاه 4677 : بخط على رضا ميرزا بابا الشيرازى تاريخها5 ج 1254 1 كما فى فهارسهم . و رايت منه فى الملك 5455 :غير مورخة ضمن مجموعة .
منظومة تركية ، لعيسى نجاتى المتوفى914 ، المذكور فى 9 . 1172 :
لنظامى الگنجوى ، جمال الدين ابى محمد احمد بن الياس بن يوسف بن المويد التفريشى الگنجى ، المتوفى بعد سنة سبع و ستمائة المذكور فى1207 : 9 و هذا ثالث مثنوياته الخمسة پنج گنج نظمها باسم شروان شاه فى اربعة اشهر من سنة 584فى4500 بيتا . اوله :
اى نام تو بهترين سرآغاز*****بىنام تو نامه كى كنم باز
و قال فى تاريخه :
تاريخ عيان كه داشت با خود*****هشتاد و چهار بعد پانصد 584
طبع ببمبئى فى1306 و بعدها مكررا بايران . يوجد منه نسخا منه فى هاروارد فرانسيس هوفر كتابتها 827 و رايت فى الملك 5122 : كتبت فى ابرقوه ضمن پنج گنج فى 832 و الهيات 210 :ج مذهبة كتابتها 896 و الملك6252 : من اواخر القرن التاسع و ايضا الملك 6204 : بخط محمد حسين الجامى ضمن پنج گنج كتابتها980 و غيرها من سپهسالار و المجلس و دانشگاه موخرة عن هذه التواريخ كما فى فهارسهم .
ليلى و مجنون لنويدى ، مر بعنوان ليلى و مجنون عبدى
لواثق الهمدانى ، محمد باقر بن حسن على1336 1274 المذكور فى 9 . 1246 :
لعبد الله المتخلص ب هاتفى المتوفى927 المذكور فى 1284 : 9 و هو ابن اخت مولانا جامى ، عبد الرحمان الجامى ذكره الناظم فى آخر تمر نامه له ، و ذكره كشف الظنون اوله :
اين نامه كه خامه كرد بنياد*****توقيع قبول روزيش باد
وهذا البيت للجامى استفتحه به تبركا باستدعاء الناظم ، و ذكر فى مجالس النفائس : انه فى هذا التاريخ فرغ من نظم ليلى و مجنون و ... و مشغول ب ظفر نامه . موجود فى مكتبة فينه بدار الملك نمسا ، و نسخه فى دانشگاه : 4655 بخط هاشم الحسينى مذهبة مصورة تاريخها906 كما فى فهرسها ، و اخرى بتبريز عند الحاج محمد آقا النخجوانى و من قصيدته فى مدح النبى ص و اخرى فى مدح الامير و اولاده المعصومين ع دلالة على حسن حاله و عقيدته . حكاه الفاضل الامينى . و طبع فى بمبئى1788 م
لهدايت الطهرانى ، الميرزا حسين ، مر خمسته فى 265 : 7 و انه ليس فيها بيتا واحدا له معنى صحيح ، وصلته قبال نظمها من اقتلاع ثلاثة من اسنانه . و جاء فى ليلى و مجنون له :
روزى كه ز عشق مىزدم لاف ****اردك بچه مىفروخت علاف
عاشق سگ يرقه بود و ميمون ****آوازه بلند شد كه مجنون
بالفارسية ، لهلالى الاسترآبادى المولد ، ذكره كشف الظنون و هو الجغتائى الشهيد بيد عبيد الله خان اوزبك للتشيع المذكور فى1294 : 9 .
بالاردوية ، لهوس الهندى ، محمد تقى ، المذكور فى9 : 1304.