Bütün övgüler
Allaha mahsustur; Ona hamdeder, Ondan yardım ve mağfiret diler ve
Ona döneriz. Nefislerimizin şerrinden ve amellerimizin kötülüğünden
Allaha sığınırız. Allah, kimi hidayet ederse onu
saptıran olmaz ve kimi saptırırsa, artık onu hidayet eden
bulunmaz. Şehadet ederim ki, Allahtan başka bir ilah yoktur; tektir
ve ortağı yoktur. (Yine) şehadet ederim ki, Muhammed Onun kulu
ve elçisidir.
Ey
Allahın kulları, Allahtan çekinmeyi size vasiyet ediyorum. Sizi,
Onun emrine itaat etmeye çağırıyor ve hayır şeyler
için Allahtan yardım diliyorum.
Ey insanlar,
size açıklayacağım şeylere iyice kulak verin; doğrusu
bilmiyorum, belki de bu yıldan sonra bu mevkide sizinle bir daha
görüşemeyeceğim.
Ey insanlar,
bu günün (hac günlerinin) ve bu şehrin (Mek-kenin)
kutsallığını çiğnemenin haram olduğu gibi, siz
Müslümanların da kan ve haysiyetleri birbirinize haramdır.
(Birbirinizin kanını dökmeğe ve haysiyetini zedelemeğe
hakkınız yoktur. Ey Müslümanlar! Bu mesajı size) tebliğ
ettim mi? (Bu sözle Resulullah salla'llahu aleyhi ve alih Müslümanlardan ikrar
aldı ve daha sonra şöyle dedi:) Allahım, sen şahit ol.
Yanında
bir emânet bulunan kimse, emâneti sahibine iâde etmelidir. Cahiliye devrindeki
ribâ (faiz anlaşmaları) geçersizdir. Geçersiz
kıldığım ilk ribâ da (amcam) Abbas ibn-i Abdulmuttalibin
ribasıdır. Cahiliye döneminde dökülen bütün kan davaları
bitmiştir. Geçersiz kıldığım ilk kan davası ise,
amcam oğlu Amir Rabia ibn-i Haris ibn-i Abdulmuttalibin
kanıdır. Kâbeye hizmet etmek ve hacılara su vermek hariç,
bütün cahiliye âdet ve gelenekleri kaldırılmıştır.
Kasıtlı adam öldürmenin kısası vardır. Şibh-i amd
öldürmenin (yani öldürme kastı olmaksızın birisine bir
taş, baston veya benzeri bir şeyle vurarak onun ölümüne sebep
olmanın) yüz deve diyeti vardır. Bundan daha fazlasını
istemek, cahiliye âdet ve geleneğine uymaktır.
Ey insanlar,
Şeytan yeryüzünde (bir ilah gibi) tapılmaktan ümidini kesmiştir
ve küçük saydığınız diğer işlerde itaat olunmaya
razı olmuştur.
Ey insanlar,
"Nesi (haram ayları kendi vaktinden başka zamana ertelemek)
ancak küfürde bir artıştır. Bununla kâfirler,
sapıklığı daha da artırırlar. Allahın haram
kıldığının sayısına uymak için, onu bir
yıl helâl, bir yıl haram kılıyorlar."1 Zaman, dönüşü neticesinde
göklerin ve yerin yaratıldığı günün biçimine kavuşmuştur.2 (Allah-u Teâla buyuruyor ki):
"Gerçek şu ki, Allah katında ayların sayısı
gökleri ve yeri yarattığından beri Allahın kitabında
on ikidir. Bunlardan dördü haram aylardır."3 Üçü peş-peşedir, birisi
tek; (peş-peşe olanlar) Zilkade, Zilhicce ve Muharrem (dir). (Biri
de) Cemadiy-el ahire ve Şaban arasında yeralan Recep
ayıdır. Acaba tebliğ ettim mi?... (Bu mesajı size
ulaştırdım mı?) Allahım, Sen şâhit ol.
Ey insanlar,
kadınlarınızın sizin üzerinizde ve sizin de
onların üzerinde bir takım haklarınız vardır. Sizin,
onlar üzerindeki haklarınız şunlardır: Hiç kimseyi
yatağınıza sokmasınlar. (Başkalarıyla zina
etmesinler.) Sevmediğiniz birisini izniniz olmadan evinize götürmesinler;
fuhuş ve çirkin işlere bulaşmasınlar; eğer yaparlarsa,
onlardan ayrılıp yataklarda yalnız bırakmanıza ve
fazla incitmeyecek şekilde, yavaş dövmenize Allah izin
vermiştir. Eğer o işlerden çekinip size itaat ederlerse,
onların yiyeceğini, giyeceğini bilinene (örfe) uygun olarak
vermelisiniz. Onları Allahın emaneti olarak almış ve
Allahın kitabının hükmüyle onları kendinize helâl etmişsinizdir.
Kadınlar hakkında Allahtan korkun ve onların hayrını
isteyin.
Ey insanlar,
müminler ancak kardeştirler4. Hiçbir mümine kardeşinin malı, gönül rızası
olmaksızın helâl olmaz. Acaba tebliğ ettim mi? (Mesajı
ulaştırdım mı?)... Allahım, Sen şahit ol.
Sakın
benim vefatımdan sonra tekrar cahiliyetdeki küfre geri dönüp,
birbirinizin boyunlarınızı vurmayasınız.
Doğrusu
ben sizin aranızda öyle bir şey bıraktım ki, eğer ona
sarılırsanız, hiçbir zaman sapıklığa
düşmezsiniz: Allahın kitabı (Kuran) ve öz soyum olan Ehl-i
Beytim. Acaba tebliğ ettim mi?... Allahım, Sen şahit ol.
Ey insanlar,
Rabbiniz birdir; babanız da birdir; hepiniz Ademin
soyundansınız; Adem de topraktandır. "Allah katında
sizin en değerliniz, en çok takvalı olanınızdır."5 Bir Arap, Arap olmayana ancak
takvayla üstün olabilir (başka hiçbir şeyle değil). Acaba
tebliğ ettim mi?... "Evet" dediler. Resulullah: "O halde
hazır bulunanlar, (dediklerimi) burada bulunmayanlara iletsinler."
buyurdu.
Ey insanlar,
Allah mirasta, her mirasçının hissesini belirlemiştir. Hiçbir
kimsenin, mirasın üçte birinden fazla olan vasiyeti geçerli değildir.
Çocuk kadının şerî kocasına aittir. Zina edenin hakkı
ise taştır. (Recm haddini hak etmiştir.) Babasından
başkasına ait olduğunu iddia eden ve kendisini başka bir
efendinin kölesi olarak tanıtan, Allahın, meleklerin ve bütün
halkın lanetine uğrar. Allah-u Teâla onların ne tövbelerini
kabul eder, ne de fidyelerini. Allahın rahmeti, bereketi ve selamı
üzerinize olsun.
1 - Tevbe/37.
2 - Heyet (astronomi) bilginlerinin tastik
ettiği üzere bu söz Resulullah salla'llahu aleyhi ve alihin bir
mucizesidir. Çünkü, cahiliyet döneminde kameri aylar üzerinde uygulanan nesi
olayı neticesinde kameri takvim hesapları tamamen
karışmıştı. Otuz altı yıl geçtikten sonra o
yıl nesi hesabıyla gerçek takvim uyum sağlamıştı.
Resulullah salla'llahu aleyhi ve alih, hiçbir rasathaneden yararlanmadan bu
hutbesinde kameri ayların tam yerini bulduğunu ve halk
arasındaki hesapla gerçek hesabın birbiriyle uyum
sağladığını bildirmiş ve artık, nesi
yapılmasını haram kılmıştır. Nesi olayı
şimdi de yahudiler arasında yaygındır. Çev.
3 - Tevbe/36.
4 - Hucurât/10.
5 - Hucurât/13.